Diyabetli hastalarda uyumun ve aile destek düzeylerinin belirlenmesi

Abstract

Amaç: Diyabetin tedavisi, kontrolü ve diyabetli bireyin hastalığa uyumunda en önemli hedef aile desteğinin sağlanabilmesidir. Araştırmanın amacı; diyabet tanılı bireylerin hastalığa uyumlarının ve aile destek düzeylerinin değerlendirilmesidir. Materyal ve Yöntem: Araştırma tanımlayıcı tipte olup, bir üniversite hastanesinde yatarak ve ayaktan tedavi gören 107 diyabetli bireyle Eylül- Aralık 2010 tarihleri arasında yürütüldü. Veri toplama aracı olarak Ön Görüşme Formu, Hensarling Diyabet Aile Destek Ölçeği kullanıldı, veriler yüzyüze görüşme tekniği ve tıbbi kayıtlar kullanılarak toplanmıştır. Bulgular: Araştırma evrenini oluşturan 107 olgunun %53’ü kadın, %47’si erkektir. Diyabetlilerin yaş ortalaması 50,95±15,087 yaş olarak bulunmuştur. Olguların HbA1c ortalamaları %5,51 olup normal değerler arasındadır. Diyabetlilerin çoğu eş/ eş ve çocukları ile yaşamaktadır. Diyabetli bireylerin %92,5’inin tip 2 diyabetli olduğu, %76,6’sının tanı sürelerinin 0-7 yıl olduğu ve %88,8’inin düzenli kan şekeri kontrolü yaptığı belirlenmiştir. Diyabetlilerin %15,9’u (n=17) diyabet eğitimi almamıştır. Diyabetlilerin “diyabet bakımında en çok destek veren kişi” sorusuna yanıtları değerlendirildiğinde %78,5’inin eş desteği aldığı görülmüştür. Hensarling Diyabet Aile Destek Ölçeği toplam puanlarının yaş arttıkça kısmen azaldığı, medeni durumuna göre ölçek toplam puanlarının karşılaştırılması yapıldığında evlilerin ölçek toplam puan ortalamalarının bekarlara göre anlamlı derecede yüksek olduğu saptanmıştır. Diyabet tiplerine göre tip 1 diyabetlilerin ölçek toplam puan ortalaması tip 2 diyabetlilere göre anlamlı derece yüksek olarak saptanmıştır. Diyabet eğitimi alan bireylerin ölçek puanları daha yüksek bulunmuştur. Sonuç: Hensarling Diyabet Aile Destek Ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanmış biçimi ile geçerli-güvenilir bir ölçme aracı olduğu belirlenmiştir. Ölçek puanları yüksek hastalarda uyumun daha iyi ve komplikasyon yaşama oranlarının da daha düşük olduğu belirlenmiştir. Aile desteğinin bireysel bakım sürecinde düzenli aralıklarla değerlendirilmesi önerilmiştir.

Objective: The most significant objective in treatment and control of diabetes and compliance of the individual to the disease is providing family support. The objective of the research is to evaluate the disease compliance of the individuals diagnosed as diabetes and their family support levels. Material and Method: As a descriptive type, the research was conducted with 107 inpatient and outpatient diabetic individuals between the dates of September and December 2010. Pre-Interview Form and Hensarling’s Diabetes Family Support Scale were used as data collection tools, and data were collected via face to face interview method and medical records. Findings: Research population comprised 107 cases whose 57% were women (n=57) and 47% were men (n=50). Average age of the diabetics was found as 50.95±15.087. HbA1c average of the cases was 5.51%, which was among normal values. Majority of the diabetic individuals lived with their couples / couples and children. It was determined that 92.5% of diabetic individuals had type 2 diabetes, diagnosis time of 76.6% individuals was 0 to 7 years and 88.88% of them made regular blood glucose control. Just 15.9% (n=17) of the diabetics were not trained about diabetes. Evaluating answers to the question of “the best supporter in diabetes care”, it was seen that 78.5% of the population had couple support. It was stated that total scores of Hensarling’s Diabetes Family Support Scale partially decreased when age increased, and married have significantly high scale total score average than single when scale total scores were compared in accordance with marital status. When scale total score averages in accordance with diabetes types were compared, scale total score average of type 1 diabetics was significantly higher that type 2 diabetics. Scale scores of those who were trained were higher. Result: Hensarling’s Diabetes Family Support Scale was determined to be a valid-reliable scale tool with adapted to Turkish type. It was specified that compliance was better and complication development rates were lower in the patients who had high scale scores. It was suggested that family support should be regularly evaluated in the individual care period.