Diyaliz hastalarında hastalık süresi ile fonksiyonellik düzeyi arasındaki bağıntının analizi

Abstract

Kronik böbrek yetmezliği, nefronların sayı ve fonksiyonlarının azalması ile seyreden, sıklıkla son dönem böbrek yetmezliğine götüren patofizyolojik bir süreçtir. Bu süreçte hastaların sinir, dolaşım, solunum, kas-iskelet ve gastrointestinal sistemi fonksiyonlarında bozulmalar görülmektedir. Kronik böbrek yetmezliği tanısı konan olgularda, hastalığın son dönemlerinde renal replasman tedavilerinden birine başlanması önerilmektedir. Hemodiyaliz, renal replasman tedavi türlerinden biridir. Hemodiyaliz süresindeki artış ile hasta yaşının artması ve eşlik eden tıbbi sorunlarla daha uzun süre baş etmek durumunda kalmak hastanın yaşam kalitesini ve fonksiyonellik seviyesini olumsuz etkileyebilir. Bu çalışmanın temel amacı Türk Toplumu’nda kronik böbrek yetmezliği tanısıyla hemodiyaliz tedavisi alan hastalarda hemodiyaliz tedavisinin süresi ile yaşam kalitesi ve fonksiyonellik düzeyleri arasındaki bağıntının ortaya konmasıdır. Çalışmanın diğer amaçları ise kişisel ve hastalıkla ilgili niteliklerin kişinin fonksiyonellik ve yaşam kalitesi düzeyleri üzerindeki etkisinin belirlenmesidir. Çalışmamıza toplam 100 hemodiyaliz hastası alınmıştır. Hastalar hemodiyaliz tedavisi aldıkları sürelere göre 4 gruba ayrılmıştır (0-4, 5-8, 9-12 ve 13-16 yıl). Hastaların yaşam kalitesini ve fonksiyonel durumunu değerlendirmek için Katz Günlük Yaşam Aktiviteleri, Lawton ve Brody Aletli Günlük Yaşam Aktiviteleri ve Kidney Disease Quality of Life 36 Yaşam Kalitesi anketleri kullanılmıştır. Genel kas kuvveti ile ilgili izlenim edinebilmek için kavrama kuvveti ölçülmüştür. Genel olarak gruplar arasında yaşam kalitesi, fonksiyonellik düzeyi ve el kuvveti açısından herhangi bir fark olmadığı görülmüştür. Bununla birlikte tüm gruplarda, olguların yaşam kalitesinin ve fonksiyonellik düzeylerinin normalden daha düşük olduğu görülmüştür. Çalışma sonunda elde edilen bulgular hemodiyaliz tedavisi alan hastaların genel yaşam kalitesini arttırmaya yönelik girişimlerde kullanılabilir. Yaşam kalitesini belirleyen unsurların çokluğu nedeniyle daha homojen grupların kullanıldığı çalışmaların yapılması bu alandaki bilginin geliştirilmesini sağlayabilir.

Chronic renal failure is a pathophysiological process which is presenting with the decrease of the numbers and the functions of nephrons and frequently results in end-stage renal failure. In this process, disorders are seen in the functions of nervous, circulatory, respiratory, musculoskeletal and gastrointestinal systems of the patients. In cases which diagnosis of chronic renal failure is established, it is suggested to start one of the renal replacement therapies in the end-stages of the disease. Hemodialysis is one of the methods of treatment of renal replacement. Increase in the hemodialysis period along with the increase in the patient’s age and dealing with the appearing medical problems for a long time may affect the life quality of the patient and the level of functionality negatively. The main purpose of this study is to put forward the relation between the period of hemodialysis treatment with life quality and level of functionality in patients who receive hemodialysis treatment with diagnosis of chronic renal failure in Turkish society. Other purposes of the study are determining the effects of personal characteristics and properties related to the disease over the levels of functionality and life quality of the person. 100 hemodialysis patients in total are included in our study. The patients are classified under 4 groups according to the period they’ve received hemodialysis treatment (0-4, 5-8, 9-12 and 13-16 years). To evaluate life quality and functional situation of the patients, KatzDaily Living Activities, Lawton-Brody Instrumental Activities of Daily Living and Kidney Disease Quality of Life 36 Life Quality Surveys are used. Grip strength is measured to gain an impression on general muscular power. In general, no difference is seen between the groups in terms of life quality, functionality level and hand strength. However, life quality and functionality levels of the cases are found lower than normal levels in all groups. Findings obtained at the end of the study may be used in procedures on increasing general life quality of the patients receiving hemodialysis treatment. Due to the abundance of the factors determining life quality, studies where more homogeneous groups are used may provide developing knowledge in this field.