Yönetici karmaşık dikkat işlevlerini değerlendiren testlerin 8, 9 ve 10 yaş grubu türk çocuklarında güvenilirlik ve geçerlilik çalışmaları

Abstract

Bu araştırmada, yönetici tipte karmaşık dikkat işlevlerine yönelik olarak geliştirilmiş olan Stroop Testi (Stroop Color Word Test), Children’s Color Trails Test (Renkli İz Sürme Testi), Verbal Fluency Test (Sözel Akıcılık Testi) ve Symbol Digit Modalities Test (Sembol Sayı Modalitesi Testi) adlı testlerin 8, 9 ve 10 yaş grubundaki Türk çocukları örnekleminde güvenilirlik ve geçerlilik çalışması yapılmıştır. Araştırmaya İstanbul’da bulunan özel bir ilkokulda 3., 4. ve 5. sınıf düzeylerinde okuyan, yaşları 8 ile 11 arasında değişen 160 öğrenci katılmıştır. Ayrıca güvenilirlik çalışmasında Çapa Tıp Fakültesi Nöroloji bölümünde, klinik tanı almış, denk yaş düzeylerinde olan 20 katılımcı (14 kız ve 6 erkek) ile birlikte toplam 180 katılımcının verileri incelenmiştir. Araştırmaya katılan öğrencilere araştırmacı tarafından seçici ve odaklanmış dikkati ölçmek üzere Stroop Testi, görsel algı ve iz sürmeyi ölçmek üzere Children’s Color Trails Test, sözel akıcılığı ölçmek üzere Verbal Fluency Test, görsel tarama, görsel iz sürme ve sürekli görsel dikkati ölçmek için Symbol Digit Modalities Test uygulanmıştır. Test tekrar test (retest) uygulamak için yine örneklem grubundan rastgele (random) olarak seçilmiş olan 15 katılımcıya bu testlerin yanı sıra ayrıca, İz Sürme Testi, WİSC R Şifre Testi ve Stroop T-Bag Testi uygulanmıştır. Araştırma veri analizleri betimsel istatistik analizler, güvenilirlik ve geçerlilik analizleri çerçevesinde gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak elde edilen bulgular Stroop Testi, Children’s Color Trails Test, Verbal Fluency Test ve Symbol Digit Modalities Test adlı testlerin 8, 9 ve 10 yaş grubundaki klinik ve sağlıklı Türk çocukları örnekleminde yararlanılabilecek güvenilir ve geçerli nöropsikolojik değerlendirme araçları olduğunu desteklemektedir.

The aim of the current study is to conduct reliability and validity of Stroop Color Word, Children’s Color Trails, Verbal Fluency and Symbol Digit Modalities Tests which have been used for complex attention part of executive functions. The sample consists of 160 students ranging from 8, 9 and 10 years of age and 3th to 5th graders receiving education in a private school of Istanbul. Reliability and validity sample consists of 20 participants who have been diagnosed clinically in the neurology department of Capa Medicine Faculty. The participants were delivered the Stroop test to assess selective and focused attention, the Children’s Color Trails Test for visual perception and trail, the Semantic and Fonemic fluency tests for verbal fluency and the Symbol Digit Modalities test for visual tracking, visual trail and permanent visual attention. For test-retest validity and reliability study, 15 randomly selected participants from the sample took the Trail, WISC R code and the Stroop T-Bag Tests additionally. The data of the study has been analyzed with descriptive statistics, validity and reliability tests. It has been found that Stroop, Children’s Color Trails , Verbal Fluency and Symbol Digit Modalities tests are reliable and valid assessment instruments for healthy and clinically diagnosed Turkish children ranging from 8 to 11 years of age.