Doğum şeklinin annelerin postpartum depresyon yaşamasına etkisi

Abstract

Doğum sonu dönem, kadının psikiyatrik hastalıklara en fazla yakalanma riski taşıdığı ve özellik arz eden kritik bir dönemdir. Bu çalışma, primipar annelerde doğum şeklinin postpartum depresyona etkisini belirlemek amacı ile 7 Ocak - 28 Nisan 2014 tarihleri arasında Batman merkezde bulunan ve İl Sağlık Müdürlüğü’ne bağlı olarak faaliyetlerini sürdüren 17 aile sağlığı merkezinde yapılmış kesitsel tipte bir araştırmadır. Çalışmanın evrenini, aile sağlığı merkezlerine kayıtlı 15- 49 yaş grubunda bulunan primipar anneler temsil etmektedir. Çalışmanın örneklemini, 244 primipar anne oluşturmaktadır. Veriler, araştırmacılar tarafından konu ile ilgili literatür esas alınarak hazırlanan veri toplama formları ile toplanmıştır. Veri toplama formu üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, annelerin sosyo-demografik özelliklerine ilişkin tanıtıcı bilgi formu yer almaktadır. İkinci bölüm, gebelik izlemi ve doğum öyküsü formundan oluşmaktadır. Üçüncü bölümde ise, EPDÖ’ne yer verilmiştir. Her anne ile doğum sonu birinci ayın sonunda bir kez ve üçüncü ayın sonunda bir kez olmak üzere toplam iki görüşme yapılmıştır. Araştırmanın verileri “SPSS for Windows version 15.00” paket programı ile analiz edilmiştir. Normal dağılım özelliği göstermeyen veriler için Wilcoxon İşaret Testi uygulanmıştır. Sayımla elde edilen verilerin karşılaştırmalı analizleri Ki-kare testi ile yapılmıştır. Ölçek kesim noktasının üzerinde kalan, puanlar pospartum depresyon açısından risk grubu olarak değerlendirilmiştir. Annelerin yaş ortalamasının 23.32±4.07 olduğu saptandı. Annelerin %32.,8’inin (n=80) sezaryen doğum ve %67.2’sinin (n=164) vaginal doğum yaptığı bulundu. Dördüncü haftanın sonunda EPDÖ’nden annelerin %41,0’inin (n=100), 12. haftanın sonunda ise yalnız %5.3’ünün (n=13) “Yüksek” puan aldığı belirlendi. Annelerin, doğum şekli ile EPDÖ puanlarına göre depresyon riskleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmadı (p>0.05).

Postpartum period is a critical period that the woman carries risk about catching psychiatric diseases at the most, and that presents characteristic. This study is a cross-sectional type research which have been made on the purpose of specifying the effect of delivery method in the primipar mothers to the postpartum depression; at 17 family health centers carry on their activities based on The Provincial Directorate of Health and takes place in the center of Batman, between the dates of 7 January- 28 April 2014. The study population has been represented by the primipar mothers that are 15-49 age groups, and are registered in the family health centers. The study population consists of 244 primipar mothers. The data have been collected by the researchers with the data collecting forms issued based on the relevant literature. The data collecting form consists of three parts. In the first part; the introductory information form relating to the socio-demographic attributes of mothers takes place. The second part consists of pregnancy follow-up and form of delivery history. In the third part; EPDÖ (Edinburgh Postnatal Depression Scale) has been included. After the delivery; total two meetings have been made with every mother, as one time in the end of the first month and one time in the end of the third month. The data of research has been analyzed with the packaged software ‘’SPSS for Windows version 15.00”. Wilcoxon Sign Test has been applied for the data which have not the characteristic of normal distribution. The comparative analyses of the data obtained with counting have been made with the test of Chi-square. The points that are over the scale break point have been evaluated as risk group in the way of the postpartum depression. It has been detected that the age average of the mothers is 23.32±4.07. It has been found that 32,8 (n=80) percent of the mothers have given birth by cesarean delivery, and 67,2 (n=164) percent of the mothers have given birth by vaginal delivery. It has been detected that 41,0 (n=100) percent of the mothers in the end of the fourth week; and in the end of the twelfth week just 5.3 (n=13) percent of the mothers took ‘’High’’ point from the EPDÖ (Edinburgh Postnatal Depression Scale). A significant difference statistically has not been detected between the delivery method of the mothers and the risks of depression according to their points of EPDÖ (Edinburgh Postnatal Depression Scale) (p>0.05).