Lise Öğrencilerinin Siber Zorbalığa MaruzKalma Durumlarını Etkileyen Faktörler

Abstract

Amaç: Bu çalışmada amaç, lise öğrencilerinin siber zorbalığa maruz kalma durumlarını, etkileyen faktörlerin ve siber zorbalığın etkilerinin incelenmesidir.Yöntem: Bu araştırma, İstanbul ili, Şişli ilçesinde bulunan, rastgele örneklem ile seçilmiş üç lisede okuyan, araştırmaya katılmaya gönüllü 516 öğrenci ile yürütülmüştür. Örneklem seçim yöntemine gidilmemiş, ulaşılabilen tüm öğrenciler çalışmaya dâhil edilmiştir. Okulların toplam öğrenci sayısına göre ulaşılabilme oranı %41.8 olarak hesaplanmıştır. Veriler, hazırlanan veri toplama formu, Siber Mağduriyet Ölçeği ve Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği ile araştırmacı tarafından toplanmıştır. Veriler SPSS programında analiz edilmiştir. Frekans ve yüzde dağılımları, tablolar hâlinde gösterilmiş, ölçekler arası korelasyon testi uygulanmıştır. Bulgular: Araştırma kapsamına giren 516 öğrencinin siber mağduriyet puan ortalamaları 27.40+4.15, benlik saygısı puan ortalamaları ise 21.11+5.81 olarak belirlenmiştir. Anne babası sağ olan, birlikte yaşayan öğrencilerin siber mağduriyet puan ortalamaları düşük, tanımadığı kişilerle mesajlaşan, cep telefonuna şifre koyan ve tanımadığı kişilerle görüntülü konuşma yapan öğrencilerin mağduriyet puanları ise diğerlerine göre daha yüksek olarak belirlenmiştir. Öğrencilerin siber mağduriyet puanları ile benlik saygısı puanları arasında negatif yönde bir korelasyon olduğu görülmüştür (r = -0.136, p<.001).Sonuç: Ergenlerin ruh sağlıklarının korunması açısından, siber mağduriyete uğrayabilme riski yüksek, anne veya babası olmayan ya da ayrı olan öğrencilerin yakından gözlenmesi, tüm öğrencilere kendilerini bu saldırılardan koruyabilmeleri konusunda eğitim ve danışmanlık verilmesi önerilmektedir. Okul sağlığı hemşireleri bu görevi yerine getirecek uygun kişiler olabilirler.