Diyabet merkezine başvuran tip 2 diabetes mellitus'lu hastaların beslenme durumlarının saptanması

Abstract

Bu çalışma Tip 2 Diabetes Mellitus tanısı almış bireylerin beslenme durumlarını saptamak amacıyla; Eylül 2012 - Şubat 2013 tarihleri arasında, Türkiye Diyabet Vakfı'nın Küçükyalı Dahiliye Merkezi'ne Maltepe ve çevre ilçelerden başvuran, rastgele örneklem yöntemi ile seçilen, yaşları 36-78 arasında olan 84 kadın ve 66 erkek toplam 150 bireyin katılımıyla gerçekleşmiştir. Araştırma kapsamına alınan bu bireylerin genel bilgileri, besin tüketim durumları, fiziksel aktivite alışkanlıkları, araştırmacı tarafından soru kağıdına kaydedilmiş, antropometrik ölçümleri alınarak beden kitle indeksleri (BKİ) hesaplanmıştır. Katılımcıların HbA1c değerleri, Diyabet Merkezinde son 1 ay içinde kaydedilen verilerden alınmıştır. Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) BKİ sınıflamasına göre kadın bireylerin %69.0'u, erkek bireylerin ise %50.6'sı obezdir. Bireylerin %28'i düzenli fiziksel aktivite yapma alışkanlığına sahiptir. Kadın bireylerin HbA1c ortalaması %8.15±1.52, erkek bireylerin ise %7.85±1.55 bulunmuş olup metabolik kontrollerinin hedef değerlerin oldukça üzerinde olduğu saptanmıştır. Diyetisyenden düzenli TBT desteği alan bireylerin HbA1c ortalamaları (%7.17±0.98) ile düzenli TBT desteği almayan bireylerin HbA1c ortalamaları (%8.9±1.43) arasında istatistiksel açıdan anlamlı fark bulunmuştur (p<0.05). 'Türkiye'ye Özgü Beslenme Rehberi-2004' ve 'Diyabet Diyetisyenliği Derneği (DİYED) Diyabetin Önlenmesi ve Tedavisinde Kanıta Dayalı Beslenme Tedavisi Rehberi-2014' önerileri doğrultusunda; diyabetli bireylerin günlük aldıkları enerjinin karbonhidrattan gelen oranın tüketim önerilerinin altında, protein oranının hedef aralıklarda, yağ oranının önerilerin oldukça üzerinde olduğu bulunmuştur. Katılımcıların günlük doymuş yağ ve erkek bireylerin kolestreol tüketiminin önerilerin üzerinde olduğu saptanmıştır. Diyabetli bireylerin A, K, B2, B12, C vitaminleri ile ve çinko, demir, fosfor, iyot, potasyum mineral alımlarının yeterli; B1, B6, D vitaminleri, kalsiyum ve magnezyum mineralleri ve kadınlarda E vitamini alımlarının önerilerin altında olduğu bulunmuştur. Kadınların günlük önerilen sebze ve meyve miktarını karşıladığı, erkeklerin ise önerilerin altında kaldığı saptanmıştır. Buna paralel olarak günlük posa alımı kadınlarda önerileri karşılarken, erkeklerde yetersiz kalmaktadır. Diyabetli bireyler önerilenden daha fazla sofra tuzu tüketmektedir. Sonuçlar; diyabetli bireylerin metabolik kontrollerini iyileştirmek için diyetisyen tarafından düzenli Tıbbi Beslenme Tedavisi (TBT) almaları gerektiğini göstermektedir. TBT; yeterli ve dengeli enerji alımı yanında, diyabetli kişinin bireysel gereksinimlerine, gerekli değişiklikleri yapabilirlilik durumuna, değişime istekliliğine duyarlı ve diyabetli birey tarafından uygulanabilir olmalıdır. Bireylerin ağırlık kaybını desteklemek için egzersiz düzeyleri arttırılmalıdır.

This study is conducted to determine the nutritional status of patients with Type 2 Diabetes Mellitus. This study is carried out selected by random sampling method that patients with Type 2 Diabetes Mellitus, aged between 36-78, 84 female and 66 male participation of 150 individuals, who applicated from Maltepe and nearby counties to the Turkey Diabetes Foundation- Küçükyalı Internal Medicine Center in September 2012-February 2013. In this research, induvidials' general information, food consumption status, physical activity patterns was recorded and the body mass index (BMI) was calculated from anthropometric measurements by resercher. HbA1c levels of the participants is taken from the center. According to The World Health Organization (WHO) BMI classification; 69.0% of women members and 50.6% of men members are obese individuals. 28.0% of individuals are making physical activity regularly. HbA1c average of women members is %8.15 ± 1.52 while male individuals %7.85% ± 1.55 and metabolic regulation is founded significantly higher than target values in both groups. Avarage of patient's HbA1C has significant statistical difference between participants who consulted regularly with dietition for Medical Nutrition Therapy and who not. In the direction of "Dietary Guidelines for Türkiye" and "Diabetes Dieticians Association (DİYED)'s Evidence-Based Diabetes Prevention and Treatment of Nutritional Therapy Guidelines -2014" patients' daily carbohydrate consumptions are under the suggestions, protein consumptions are within the suggestions and fat consumptions are well above the suggestions. In accordance with the recommendations, it has been demonstrated that the participants' daily consumption of saturated fat is two times more than the suggestions. Patients with diabetes, intakes of vitamins A, K, B2, B12, C and zinc, iron, phosphorus, iodine, potassium minerals are sufficient; intakes of vitamin B1, B6, D and mineral calcium and magnesium and for women vitamin E, are under of the recommendations. It was determined that women meets the recommendation of daily amount of fruits and vegetables, while the men were found to be under the proposal. Diabetic men's salt consumptions are over of the proposal. Results are shown that patients with diabetes should take Medical Nutrition Therapy (MNT) from dietitian regularly to improve the their metabolic control. Medical Nutrition Therapy should aims to providing adaquate and balanced energy intake, individual requirements, to be able to necessary changes, the willingness to change and must be practicable by people with diabetes. Physical activity should be encouraged to support weight loss and metabolic control of the patients of diabetes.