Hematoloji Hastalarında Oral Mukozite Yönelik Eğitim Gereksinimlerinin Değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışma kemoterapi uygulanan veya uygulanması planlanan hematoloji hastalarının ağız bakımına ve oral mukozite yönelik bilgi gereksinimlerinin değerlendirilmesi amacıyla gerçekleştirildi. Gereç ve Yöntem: Çalışma Mayıs 2023-Temmuz 2023 tarihleri arasında İstanbul'da özel bir hastanenin Hematoloji Servisi'nde tedavi gören ve polikliniğe gelen hastalar ile gerçekleştirildi. Tanımlayıcı nitelikte olan bu çalışmanın örneklem grubunu, 18 yaş ve üzeri, kemoterapi alan, almaya yeni başlayan ve çalışmaya katılmayı kabul eden 102 hematoloji hastası oluşturmaktadır. Veriler araştırmacı tarafından literatür doğrultusunda geliştirilen 'Yapılandırılmış Anket Formu' kullanılarak toplanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; çalışmada hastaların yaşları 18-91 yaş arasında değişmekte ve hastaların 51'ini kadın hastalar oluşmaktadır. Oral mukozitin oluşmasında yaş, meslek, ağızda protez varlığı temel risk faktörleri arasındadır. Hastaların oral mukozit gibi kemoterapi veya nakil sonrası yan etkiler konusunda temel bilgi kaynaklarının doktorlar ve hemşirelerin olduğu saptandı. Oral mukozitle ilgili etiyolojisi, gelişimi açısından temel düzeyde bilgi sahibi oldukları, oral mukozalarının korunmasına yönelik genellikle gargara ve diş fırçalama yöntemlerini kullandıkları, özel yöntemler ve oral mukoza değerlendirilmesiyle ilgili bilgi eksikliklerinin olduğu belirlendi. Sonuç: Hemşirelere hastalara daha tedavi süreçleri başlamadan önce uygun ağız bakımı yöntemleri, düzenli aralıklarla ağız ve diş sağlığının korunması amacıyla oral mukozanın değerlendirilmesi, hastalara belirli aralıklarla yazılı ve sözel eğitim programlarının planlanması önerilebilir.

Purpose: This study was planned for assessment of information requirements towards oral care and oral mucositis of hematology patients who receive or are planned to receive chemotherapy. Materials and Method: The study was conducted with patients that receive in-patient and out-patient treatment at Hematology Unit of a private hospital in Istanbul between May 2023-July 2023. Sample group of this descriptive study was composed of 102 hematology patients aged 18 or above who had been or just started to receive chemotherapy and who agreed to participate in the study. Data were collected using 'Structured Questionnaire Form" developed by the author in line with the literature. According to results of the study, patients were in 18-91 age group and 51 of the patients were female. Age, profession, having prosthetics in mouth were among basic risk factors in emergence of oral mucositis. It was determined that doctors and nurses were the basic information source of patients on side effects of chemotherapy or transplantation such as oral mucositis. It was determined that they had basic information on etiology and development of oral mucositis, used gargle and toothbrush towards protecting oral mucositis, while having lack of information on special methods and oral mucositis assessment. Result: Planning suitable oral care methods, regular assessment of oral mucositis to protect oral and dental health, written and verbal training programs for patients in certain intervals before start of treatment processes could be recommended