Normal koroner arterli hastalarda koroner arter çaplarının demografik veriler ile değişimi ve koroner arterler arasında çap ilişkilerinin incelenmesi

Abstract

Giriş: Toplumun sağlıklı bireylerinde koroner arter çapları (KAÇ) değişkenlik göstermektedir. Çeşitli fizyolojik ve patolojik durumların KAÇ'larını etkilediği bilinmektedir. Ancak normal KAÇ'ları ile ilgili yapılan çalışmaların sayısı kısıtlıdır. Normal koroner arterli bireylere planlı olarak anjiyografi yapılması etik olarak uygun olmadığı için topluma ait gerçek değerlerin bu şekilde tespit edilmesi mümkün değildir. Türk toplumundaki normal KAÇ'ları ile ilgili yapılmış uluslararası düzeyde yayınlanmış bir çalışmaya araştırmalarımızda ulaşamadık. Amaç: Kliniğimizde koroner anjiyografi yapılan hastalardan, koroner arterleri normal bulunan kişilerin KAÇ'larının ortalama değerlerini tespit etmek, bu verileri çeşitli demografik özelliklerle ve kendi içindeki ilişkileri açısından karşılaştırarak, toplumumuza ait verilere katkıda bulunmaktır. Gereç ve Yöntem: Çalışmamıza girişimsel kardiyoloji laboratuvarımızda yapılan koroner anjiyografisinde koroner arterleri normal bulunan yaşları 25 ile 78 arasında (ortalama 54±9) olan sıralı 136 hastadan dışlanma kriterleri olmayan 100 hasta alındı. Hastaların 47'si (%47) erkek (yaş ortalaması 50±8.5), 53'ü (%53) kadındı (yaş ortalaması 57± 8.2). Hastaların demografik ve klinik özellikleri değerlendirildi. LMCA, proksimal LAD, CXA, RCA çapları kantitatif koroner anjiyografi (QCA) metodu ile ölçüldü. KAÇ'larının ortalama değerleri, KAÇ'larının cinsiyet, yaş, koroner arter dominansı, VYA, boy uzunluğu, vücut ağırlığı, VKİ ile olan ilişkisi ve KAÇ'larının birbirleriyle olan ilişkileri incelendi. Bulgular: Yapılan QCA ölçümleri sonucu, LMCA, LAD, CXA ve RCA ortalama çapları sırasıyla, erkeklerde: 4.41±0.6mm, 3.45±0.5mm, 3.29±0.5mm, 3.14±0.6mm, kadınlarda: 4.15±0.5mm, 3.29±0.5mm, 3.03±0.5mm, 3.07±0.6mm, tüm hastalarda ise: 4.27±0.58mm, 3.36±0.53mm, 3.15±0.54mm, 3.11±0.52mm bulundu. KAÇ'ları açısından; yaş grupları arasında, kadın ve erkek hastalar arasında (VYA ile düzeltildikten sonra) yapılan karşılaştırmada anlamlı ilişki saptanmadı. VYA, boy uzunluğu, vücut ağırlığı, VKİ ile KAÇ'ları arasındaki ilişki anlamsız bulundu. LMCA çapının LAD, CXA ve LAD+CXA çapları ile ilişkisi ileri derecede anlamlı bulundu [Sırasıyla (r=0.683, p<0.0001), (r=0.472, p<0.0001), (r=0.672, p<0.0001)]. Bu ilişkilerin istatistiksel olarak %95 güvenlik aralığında formül olarak ifade edilebildiği görüldü. LMCA ve RCA çaplarının ilişkisi yalnızca sağ dominant hasta grubunda orta derecede anlamlı bulundu (r=0.305, p<0.05). RCA çapı sağ dominant grupta sol dominant ve ko-dominant gruplara göre daha büyük bulundu (p<0.002). LAD çapı ile CXA ve RCA çapı arasında orta derecede bir ilişki saptandı [Sırasıyla (r=0.467, p<0.0001), (r=0.424, p<0.05) ] RCA ve CXA arasında anlamlı ilişki saptanmadı. Sonuç: KAÇ'larının cinsiyet, yaş, VYA, boy uzunluğu, vücut ağırlığı, VKİ ile ilişkisi olmadığı saptandı. RCA çapı sağ dominant grupta anlamlı derecede daha büyük bulundu. LMCA çapı ile LAD, CXA, LAD+CXA çapları arasında sol dominant grupta daha belirgin olmak üzere, güçlü bir ilişki olduğu tespit edildi. Bulgularımızın diğer ülkelerde yapılan çalışma sonuçları ile uyum içinde olduğu görüldü.

Introduction: The variation of coronary artery diameter (CAD) can be seen among the healthy population. It is known that some physiologic and pathologic cases influence the CAD. But the studies so far about CAD is limited. It is not ethical to perform coronary angiography to people with normal coronary artery. Because of that it is not possible to find out the real diameter values of the normal population. We could not reach any international study published about the Turkish population. Purpose: Our purpose is to find out the average CAD values of the people with the normal coronary artery in our coronary angiography laboratory and to compare the data with demographic qualities and relationship of CAD within itself. Methods and Materials: In this study at our interventional cardiology laboratory the angiographies of 136 patients with the ages from 25 to 78 (average age 54±9) who have normal coronary artery are evaluated and after exclusion criteria 100 patients were taken in the study. 47 of the patients (%47) were men (with the average age 50±8.5) and 53 of them (%53) were women (with the average age 57±8.2). The demographic and clinical qualities of the patients were evaluated. The diameters of LMCA, proximal LAD, CXA, RCA were measured with quantitative coronary angiography (QCA) method. The average values of CAD, the relationship between CAD and gender, age, coronary artery dominance, body surface area, height, weight and body mass index were examined together with the CAD? s among themselves. Results: The results of QCA measures of LMCA, LAD, CXA and RCA average diameters are given in order as 4.41±mm, 3.45±0.5mm, 3.29±0.5mm, 3.14±0.6mm in men; 4.15 ±0.5mm, 3.29±0.5mm, 3.03±0.5mm, 3.07±0.6mm in women and 4.27±0.58, 3.36±0.53mm, 3.15±0.54mm, 3.11±0.52mm in all patients. The results don?t show any outstanding relationship between the age groups, men and women patients (after the correction with the BSA) from the aspect of CAD. The results show no significance between BSA, height, weight, BMİ and CAD. The diameter of LMCA and diameter of LAD, CXA and LAD+CXA had a serious correlation [in the given order (r=0.683, p<0.0001), (r=0,472, p<0.0001), (r=0.672, p<0.0001)]. This correlation could be statistically verified. The moderate correlation between LMCA and RCA diameters only in right dominant patient group could be seen (r=0.305, p<0.05). The RCA diameter was found more in the right dominant patients than left and co-dominant patients (p<0.002). A moderate correlation was found between LAD diameter and CXA , RCA diameters [in the given order ( r=0.467, p<0.0001)]. There is no correlation found between RCA and CXA. Conclusion: It is concluded that there is no relation between CAD and the patients? gender, age, BSA, height, weight, BMI. RCA diameter was found considerably more in the right dominant group then the others. It is also concluded that there is a strong correlation between LMCA diameter and LAD, CXA, LAD+CXA diameters especially noticeable in left dominant group. Our results are in acceptable correlation with the studies carried out in the other countries.