Bir hastanede çalışan hemşirelerin ilaç hatası bilgi durumları ve ilaç hatalarının raporlanması ile ilgili düşüncelerinin değerlendirilmesi.

Abstract

Hasta güvenliğinde amaç; sağlık hizmeti alan hasta bireyler için olumlu bir ortam yaratarak güvenliği sağlamak, onları zarar verici uygulamalardan ve tehlikelerden uzak tutmaktır. Bu amaca ulaşmak için öne çıkan önemli konulardan birisi de ilaç güvenliğidir. Bu çalışma hemşirelerin ilaç hatası raporlama hakkındaki düşüncelerini ve bilgi durumlarını belirlemek amacı ile planlanmış olan tanımlayıcı-kesitsel nitelikte bir araştırmadır. Araştırmaya özel bir üniversite hastanesinde görev yapan ve çalışmaya katılmayı kabul eden 114 hemşire katıldı. Verilerin toplanması için araştırmacı tarafından oluşturulan Tanıtıcı Özellikler Soru Formu, İlaç Hatalarının Raporlanmasına Yönelik Düşünceler Formu ve İlaç Hatası Bilgi Durumu Belirleme Formu kullanıldı. Yaş ortalaması 29,37±7,10 olan hemşirelerin %51,8’i lisans mezunudur. İlaç Hatası Bilgi Durumu Belirleme Formu puan ortalaması 82,52±17,19 olarak belirlendi. Hemşirelerin %94,7’si ilaç güvenliği eğitimi aldığı, %78,1’inin ilaç hatalarının raporlanmasını başarı ölçütü olarak algıladığı bulundu. Hemşireler ilaç hatalarını raporlamaları durumunda; %8,8’i bu hatanın kişisel yetersizlik olarak algılanacağını, %2,6’sı iş hayatına zarar vereceğini, %4,4’ü işinin tehlikeye gireceğini, %4,4’ü raporlamanın işe yaramayacağını bildirdi. Hemşirelerin yaklaşık %30’u (%28,9) ilaç hatası ile ilgili sorunun kendi aralarında çözülebileceğini, %9,6’sı nasıl raporlama yapılacağını bilmediğini, %0,9’u ilaç hatalarının raporlanmasına gerek olmadığını, %0,9’u bu hatanın raporlanması durumunda ilaç hatasının personel özlük dosyasına geçeceğine ilişkin endişe yaşadıklarını bildirdi. Hemşirelerin eğitim durumu, kurumda çalışma süresi, çalıştıkları bölüm ve ilaç güvenliği eğitimi alma durumuna göre İlaç Hatası Bilgi Durumu Belirleme Formu puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmadı (p>0.05). Hasta güvenliğine yönelik raporlamanın yapılabilmesi için verilen eğitimlerde, hata raporlamanın çalışanı cezalandırma olarak görülmeyip sistemin önemli bir parçası olarak değerlendirilmesi önem taşımaktadır. Hemşirelerin ilaç hatası raporlama konusundaki bilgileri uygulamaya yansıtabilme becerilerini geliştirmek üzere kurumsal stratejilerin geliştirilmesi ve eğitimlerin planlanması önerilmektedir.

The goal of patient safety is to provide safety by creating a favourable environment for the patient and to keep them away from the dangerous practices and hazards. In achieving this goal, one of the prominently significant issues to consider is the medication safety. The research adopted descriptive- cross-sectional design. The study aimed to evaluate nurses’ opinions about reporting medication errors and level of knowledge about medication errors. 114 nurses working at a private university hospital agreed to participate in the study. There were questionnaires for identifying personal characteristics, opinions on reporting the medication errors, and an identification form for the knowledge of medication errors. Mean age of nurses was 29.37±7.10 years old and 51,8% of the nurses graduated from undergraduate program. Mean score of Assessment Form for Knowledge of Medication was 82.52±17.19. Nearly of all sample (97.7%) stated to have a training about medication safety and 78.1% of the nurses perceived the act of reporting medication errors as a success criterion. When asked about in case of a report of medication errors; 8.8% of the nurses told that reporting would be perceived as a personal incompetency; 2.6% of them told it would damage their work careers; 4.4% of them told it would put their job in jeopardy; 4.4% of them told it would be of no use to report. Nearly thirty percent (28.9%) of nurses claimed the problem can be settled in between the parties; 9.6% of them told they do not know how to report; 0.9% of the nurses stated that there is no need for reporting the errors; 0.9% of them told they have concerns about the report data will be on their personnel file in case they report the errors. There found none statistical inferences between the education levels, working periods, specialties of nurses, or whether they had medication safety training and the point averages on the Assessment Form for Knowledge of Medication Errors (p> 0.05). In training sessions to enable the staff to report for the patient safety, it is important that reporting errors are not perceived as punishment for the employees but a crucial part of the system. It is highly suggested that corporate strategies are developed and educational planning are made to improve nurses’ skills to put their knowledge of reporting medication errors into practice.